"HINGINLI ANG NAGTUGAW NING DUGHAN"

Makadaghan na usab akong nakasala

Inanay'ng gibugto ko ang bagon nga naghigot sa duha ta ka gugma

Sa walay pagpanuko mipaantos ako kanimo

Wala panumbalinga ang kasakit nga bation mo sa panahon nga magtinunto ako

Dili ko buot nga ikaw sakiton, dagmalan o pasakitan

Usa lamang ako ka tawo, makasala ug dali nga maanod sa bul-og sa sala sa kalibutan

Dili ko gayod mapugngan

Ang mga samokan sa duha ta ka dughan

Busa hangyo ko lang kanimo pinalangga

Hinginli ang nagtugaw ning dughan

Tudloi ako sa insakto

Pahimangnoi ug tagai ug bili

Sa mga sayop nga nahimo paningli ako

Ug andam ko nga bayaran

Ang tanan ko nga kasaypanan

Hinginli ang nagtugaw ning dughan

Ug saari nga sa katapusan kitang duha ang magauban

Iumol ako sa maayo nga gugma mo

Pakganga ako sa mga kabuang nga himoon ko

Ug tangtanga ang mga lama sa gugma tang duha

Pasayloa ako sa wala pag-atiman kanimo

Sa wala pagpalambo sa duha ta ka gugma

Pasayloa ako nga sa kaguol ako kang gilumsan

Gipasagdan nga masakitan ug mohilak na lang

Sabta na lang kining tawo nga walay kalibutan

Unsaon pagdala ang duha ta ka gugma

Busa hinginli ang nagtugaw ning dughan

Ug ligoa sa gugma mo nga sarang tin-awa

Kining nagkalapok ko nga gugma

Tungod sa pagpasagad ug sa pagpaanod sa kalibutanong kasal-anan...

(Tintasyon palayo.....   June 30, 2002)

"TAN-AWA"

tan-awa ra gud didto!

aligre gayod sila kaayo

bisan kalisod maoy gisagubang sa ilang baryo

apan wala gayod sila makalimot ug katawa pag maayo...

tan-awa si manang!

nangunot na ang agtang

nangalarot na ang mga bag-ang

apan nindot gihapon ug kinataw-an

mura ug sa problema wala maapetuhan

bisan namaligya ra na sya ug mais sa kadalanan

apan kontento ra gayod na sya sa iyang kinitaan..

tan-awa si Lolo!

tigulang na kaayo..

pero mukatawa gihapon ug todo

lagsik pa ug hinarbaho  kaayo

sa tibook niyang kinabuhi wala ra ba na sya muagi ug pagka asenso

pangahoy ra gayod na iyang gusto

kay lagi sa maong trabaho lawas nya ma ehersisyo ug husto....

tan-awa si tatay niya!

pwerteng katawaa sa nabuhat nya..

dili ra ba lalim ang managat adlaw-adlaw

aron anaa la'y makaon sa panimalay

tibook adlaw gisagubang gyod nya ang kainit nga hilabihan

sa kadagatan nanimpalad nga anaay makit-an

bisan lamang gamay nga ikasud-an

ug ikapahuman sa nagtungha nga kamagwangan...

tan-awa usab si nanay nya!

nag sige ug kuso-kuso, apan nag sige ug katawa

wala ba kaha na sya kapuya

sa labada nga pwerteng daghana

sud-unga ra gud mga kamot niya

mura na intawon na ug liha nga pwerteng garang-garanga

nanagko na intawon ang mga bukton ug palo-palo

aron lamang muputi ug husto ang nilabhan nya'ng nagtipun-og

bilib gayod ko sa iyang nanay

naningkamot gayod kanunay

aron makatabang sa iyang tatay

sa kinabuhi niyang nagkagidlay...

lingi ra gud sa tuo!

kinsa ang imong nakita didto

dili siguro sa makatuo

oo! si dodong ka na nga potot kaayo

otso anyos pa intawon iyang pangidaron

apan hanas na kaayo sa gingbuhaton

sa pagkakaron niundang sa pagtuon

kay lagi kamagwangan usa ang pahumanon

maong sa ingon nga pangidaron

nanarbaho na intawon si dodong...

lingi ra gud sa wala!

tan-awa sa imoha kana sila mukatawa

hagwaa na lang nang mga bataa

kay sa kalisod wala pa gyod na sila makaila

ilang mama sige lang ug labada

ilang papa naniguro'g pangita ug kwarta

sabta na lang kung ingon-ana sila ka bulingita

kay dili gyod makaakatar ang ginikanan nila

unsa kahang kahimtang ang mahiaguman nila

mo asenso na ba kaha ang ginikanan nila

o sa maong kinabuhi sila gihapon nag-agwanta

huwat sa gud usa!

aduna ka bay bag-ong nakita?

tan-awa ra gud nang babaye nga nikuha sa bata

mao ba kaha nang kamagwangan nila nga nagtungha

nganong sa tan-aw mo gikapoy man ka na siay?

nag baktas ra siguro gikan sa eskwelahan nila...

pero dili ra baya kana ang akong ibalita

kay kana sya wala lamang kay nagtungha

nagtrabaho usab aron anaay ikatabang sa iyang ginikanan

nangamo intawon na siya sa usa ka inilang abogado

bisan sweldo gamay ra kaayo

apan giagwanta ra intawon niya pagmaayo

aron lamang makatabang sa mga gasto

aron sya makahuman ug makab-ot iyang damgo...

apan hangad ra gud sa ibabaw!

aduna ka bay nalantaw?

di ba kasilak ra gayod sa adlaw..

mao ka na ang gusto nakong ipahibaw

nga bisan sa kalisod anaa gayod kahayag nga masagubang

mentras anaa pa'y igong kusog nga ikasukol

bisan sa kalisod nga nahiaguman

anaa gihapo'y paglaum nga giandam sa kahitas-an

kon maningkamot lang gayod ug dili magtinapulan ug magbinuang....

tan-awa kanang pamilyaha!

mo bilib ka ba kanila?

bisan sa kalisod

makahimo gihapon sila pagkatawa!

mga pipila ka tuig sukad karon

kon sila imong balikon

mahimong dakong kausan gayod imong masud-ong

Tan-awa!!!

(March 20, 2002.... pagsud-ong sa pamilya sa kawad-on)

"Ambot lang sa langaw"

(kinutlo sa usa ka obserbasyon sa mga managtiayon nga sa ka saputon na ulipon).....

Wala gayod ako makasabot sa gipakita mong pag sapot-sapot

Ang dagway mo nga anindot karon wala nay sama ka maot

Unsa man diay ang kasaypanan ko nga nasuko ka man kanako

Aduna ba ako'y nahimong kasaypanan nga ako imo mang mug-utan?

Hahay! pagkawala mo gayo'y buot

Gipakatawo ka man gud nga mabaw ug lubot

Ambot lang sa langaw kon unsaon ko ikaw paglingaw

Aron ang gubot mo nga huna-huna mahimong tin-aw

Gibuhat ko na ang tanan, gikan sa dila padulong sa tiilan

Gigasto ko na ang tanan, hasta ang akong kuan sa kinailadman

Aron lang mapamatuod kanimo nga ako walay gihimong milagro

 Ug ang imong kabuang bunga ra sa imong pagkaluoran..

Unsa may gusto mo nga buhaton ko? aron mutingog ka kanako..

Sawmon ko ba ang kinalawman nga lawod?

Ug pugngan ko ang makusog nga paghampas sa balod?

O tungason ko ang hilabihang kataas nga bukid sa "Mt. Everest"

Aron ipakita kanimo ang akong pagka "Herculis"

Tug-ani ako saputon ko nga pinalangga ang angay ko nga ipakita

Kay karon dayon akong buhaton para lang mawagtang imong pagka saputon

Ambot lang lagi sa langaw nganong ingon ana ka man ka amaw

Maypa ikaw mamatay aron sa minteryo ikaw mupahulay "tibway"....

"pagbati'ng ahat sa dalagang igat"

katorsi anyos pa lang si inday

apan maayo nang mo kiay-kiay

sa mga ulitawo gikahimut-an siya kanunay

bisan dumadaga pa lang si inday

sa mga batan-on siya muipon

bisan wala magkaparihas ilang mga pangidaron

buluhaton sa usa ka hingpit nga dalaga iya nga himoon

kay lagi gusto nga makat-on sa buhat nga pang batan-on

kon ugaling manlakaw na sila

si inday ra gayod ang walay lalaking kapareha

ang tanan niyang barkada isig bira

sa mga trato nilang batan-on usab sama kanila

si inday gusto mo eksperensya

kon unsa ba gayod nang binata nga gugma

gusto niyang hatagan ug higayon ang kaugalingon

sa pag lingaw-lingaw pinaagi sa relasyon nga dili makatarunganon

tungod lagi sa iyang pagkasuyaon

gihagit niya iyang kaugalingon

aron sya makabaton ug trato nga batan-on

kinahanglan nga ibakak ang iyang pangidaron

wala panumbalinga ni inday ang sunod nga mahitabo

ang maka trato ug dali mao ra gayod ang iyang gusto

bisan sa pangidaron dili pa siya husto

ug sa maong mga butang wala pa sya makahibalo

gitumanan gayod ni inday ang iyang gusto

naka kaplag siya ug usa ka ulitawo nga iyang na trato

sa walay pagpanuko iya dayon kining gipatoo

nga gibati usab niya ang gugma sa maong ulitawo

ang wala mahibaloi ni inday nga siya gitunto lang diay

sa mga mahait nga mga pulong siya gipasakay

mga saad nga sa dughan ni inday makalipay

kaniya gihalad gayod kunuhay

ug tuod man sa maong pagbati si inday nalumay

adlaw-adlaw sya kuno gibayaw sa kalipay

panag-uban nila kanunay daw bulawan kang inday

kay lagi maoy makahupay sa iyang kalaay

sa wala magdugay gibati ni inday ge seryoso kunuhay

apan ang tumong sa maong ulitawo ang makadamang ra diay

ang pagkuha sa pagka babay ug kaputli ni inday

nga sa panag-iya ni inday nakapusgay

ug tuod man si inday dali nga mituman

mitoo nga siya ra ang gitagan-an sa gugmang tikasan

si inday kaniya gitugyan na ang tanan

bisan kasakit iya kining gipasagdan ug gitagamtam

kay sa ilang gibuhat siya man sad gilamian

ug tungod sa maong ahat nga pagbati

si inday karon nawala na ang ka putli

ang gituhuan niyang gugma nga tinud-anay

nag hatod lang kaniya sa kinabuhi nga giatay

tiyan ni inday karon niburos

sa bata nga pangidaron siya nahimong walay pulos

pagmahay ang nag hari karon ni inday

nganong sa ahat nga pagbati sya misulay

si inday sayo nga nahimong nanay

sa ahat nga pagbati sya nalumay

kinabuhi niya wala na ma tunhay

kay lagi nagpadala sa pagbati nga ahat sa dalagang igat!

"PANGAGHO"

sa pangagho ko na lang itugyan ang tanan

mga problema ug kasakit nga hilabihan

sa pangagho akong nakaplagan

diyotay nga kausaban sa gibati nga hilabihan

ang mga kasikas ug kasakit sa kinabuhi

mahimong mawala sa makadali

ginhawa lang ug lawom ug inanay nga pabulhuton

ang tumang kahapdos sa baba paagion

ang mga aligotgot ug nagpungasi nga pagbati

mahimong makuhaan sa kadali

ipangagho lang sa makadiyot

muhupay dayon ang gibating kalagot

niining kalibutan sa mga buhing mahipuslanon

ang pagkaaron-ingnon usa ka galamiton

paglimbong sa gibati mahimong maangkon

kon imo lang ipangagho kini sa dayon

sa pangagho mahimong makuhaan

mga problemang gipas-an pwede usa ibutang

sa daplin pwede ikaw mo tikangkang

pangagho na lang ug mahupay kanang maong kahapdos sa dughan

pulong pa sa katiguwangan kaniadto

kon ikaw nawala sa hunahuna nga insakto

tungod sa gibuwagan ka sa imong trato

pungko lang sa daplin ug dayon pangagho

kon ikaw nagmasulub-on tungod sa ka pordoy

ayaw gayod ikawang imong mga pangandoy

pangagho ug lawom ug isaad sa kaugalingon

kab-uton tanan nga gitinguha aron maharuhay sa dayon

kung sa pagpanlimbasog ikaw napakyas

sa kinabuhing uyamot ayaw dayon pag-ikyas

hunahunaa lamang nga sa kadako ikaw mapuslan

pangagho lamang ug dayon atubanga imong kalampusan

sa pangagho ako nakat-on ug sakto

sa pagpanlimbasog sa kinabuhi pag maayo

kaniadto kontento na ako nga maghinuktok

apan karon ipangagho ko na lang dayon kalimot

sa panahon sa imong pag-inusara

ang gibati dili mo karon maila

pangagho lamang sa maka lima

ug ang kaligdong sa pangisip ang atimana

sa pangagho ikaw na lang mudangop

ayaw pag tinalawan, hinoon pagbaton ug kaisog

sukol gayod sa lumba sa kinabuhi

pangagho lang ug ayaw gayud pa pildi

sa imong pagpakabana sa kaugalingon

diha ikaw makakat-on sa kalipay  sa ingon

kon ikaw madagma sa imong pagpadayon

pangagho lang ug dayon ingon...

"kining tanan akong maangkon"

"MAHIYA KA NAMAN"

Dito sa mundong iyong ginagalawan

Maraming mga mata ang nag-aabang

Sa mga ginagawa mo na hindi mo alam

Na dapat bang tularan o pabayaan na lang

Inisip mo siguro kung gaano kalalim ang epekto nito sa iyo

Nakita mo siguro kung sino-sino ang nasasaktan mo

Pero bakit at ano ang nangyari

At pinagpatuloy mo ang pagbinta ng iyong puri?

Maaaring malapit ka nang malunod sa hirap na iyong dinadaanan

Pero dapat mong malaman na ang buhay ng tao ay sadyang ganyan

Mahirap maintindihan at walang katuturan

Kaya pasensya lang talaga ang kailangan

Mahiya ka naman! babaeng walang pakialam

Isipin mo sana kahit minsan lang

Na hindi sa ganyang trabaho ikaw ay yayaman

Ang lahat, puri mo'y hindi na maayos magpakailan man

Kaya sa pagkakataon na ito dapat na intindihin ang buhay mo

Kung ito man ay magulo

Hayaan mo , magiging maayos rin ito

Kung ilalagay mo si Kristo sa iyong puso.

ako si bitoy....

ako si bitoy... lumad nga bisaya gikan sa usa ka isla sa habagatan nga bahin sa dakbayan sa sugbo. Pilipino ang dugo nga naglatay-latay sa akong kaugatan ug usa ako ka kritiko bahin ug pinulungan. Bililhon kanako ang pinulungan nga bisaya kay mao kini ang akong nadak-an. Kining maong pinulungan nga maoy nagtudlo kanako aron masabtan ang dagan sa kalibutan ug maoy naghatag kanako ug salabutan aron mahibaw-an ang tumong sa kinaiyahan. Pipila na sad ka katuigan sukad sa pagturok sa usa ka bitoy niining maong kalibutan, nagdako ako nga gigakos ang banyaga nga pinulungan ug ang kaugalingon nga bisaya gisalikway na lang, apan sa dihang ang akong pangisip sakto na sa sukod nakat-on ako ug kaikod ug paghigugma sa binisaya nga maoy inahan sa akong dila. Nahigmata ako ug nakaamgo, ug sa dihang ako nakabalo nga ania akoy talento ako gayod dayon gilakip ang pinulungan ko. Mao kini ang akong garbo nga gustong isugid kaninyo, mga binisaya nga balak nga anaay pagka moderno. Dili man tuod ako eksperto o banggiitan nga tawo niining maong kurso apan pinaagi niining mga balak ko nasugid ko ang mga pagbati ug mga panghitabo nga nabantayan niining maong lawak nga ginganlan ta ug kalibutan. Lawak nga puno sa mga misteryo, kalipay, pagbakho, paghigugma ug kasubo. Usa lang ko ka tigpahibalo ug mensahero alang sa mga tawo nga gibati usab ang namatikdan ko. Hangyo ko lang sa kadaghanan kung unsa man inyong mahibaw-an nga sayop ko nga pinulungan ayaw lang usab ipakita ang inyong pagkatampalasan kay ako tawo lamang walay gahum ug mahitumpawak usab sa kasaypanan.

salamat kaninyong tanan....